هموطن آنلاین _علی محمد آقا زمانی - شمار کاربران ایرانی که به طور مستقیم و غیر مستقیم به پهنه جهانی وب دسترسی دارند در بهترین شرایط ،‌ را می توان رقمی در حدود بیست میلیون کاربر برآورد نمود.


رقمی که در برابر هشت میلیون بی سواد کشور و جمعیت هفتاد و چند میلیونی ان ،‌ میزان جالب توجهی به شمار می رود. در شرایطی که اکثر مخاطبان اینترنت از طریق dial up به اینترنت دسترسی دارند و سیستم های خرید و فروش اینترنتی و آموزش مطلق تحت وب در کشور ما هنوز به جایگاه حداقلی نرسیده است ،‌ رقم 20 میلیون کاربر اینترنت در ایران را باید به فال نیک گرفت. سرعت فراگیری رسانه ای به نام موبایل و اینترنت در ایران فوق العاده نسبت به رسانه های دیگر بالا بود .
مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در سا ل گذشته در اقدامی ارزنده ،‌ در گزارشی وضعیت اینترنت در کشور را مورد نقد و بررسی قرار داد . در این گزارش که در سایت www.majlis.ir در دسترس می باشد ،‌ضمن تاکید بر نقش اینترنت در پیشرفت کشور، خواستار توسعه زیرساخت ها، فرهنگ سازی، آموزش و اقتصادی شدن قیمت اینترنت در کشور شده است . در این گزارش تصریح شده است: باوجود این که پهنای باند- ارتباط اینترنتی- کشور در سال های اخیر رشد قابل ملاحظه ای کرده، با این وصف ایران در بین کشورهای هدف در چشم انداز از لحاظ ضریب نفوذ اینترنت در جایگاه نامناسبی (رتبه دهم) قرار گرفته است. این گزارش با بیان این که هم اکنون تعداد کاربران اینترنت بیش از یک میلیارد و ١٧٣ میلیون نفر است، خاطرنشان کرد: قاره آسیا به تنهایی ٣٧ درصد کاربران اینترنت جهان را در خود جای داده است.در بخش دیگری از این گزارش آمده است: محاسبه ضریب نفوذ اینترنت کشور مستلزم وجود آمار تعداد کاربران است که متاسفانه در کشور ما به دلیل زمان بر و هزینه بر بودن تهیه آمار در عرصه های بسیاری از جمله در مورد تعداد کاربران اینترنت اطلاعات دقیق و مطمئنی وجود ندارد و سازمان ها و نهادهای مجری فناوری اطلاعات و ارتباطات، با استفاده از روش ها و فرمول های تخمینی غیردقیق، غیرعلمی و بزرگ نمایانه به تخمین تعداد کاربران کشور می پردازند. براساس این گزارش از لحاظ تعداد کاربر اینترنت در منطقه، ایران پس از کشورهای ترکیه و پاکستان در رده سوم قرار دارد، لکن از لحاظ ضریب نفوذ اینترنت کشورها در رده دهم و البته در جایگاهی بالاتر از عربستان، پاکستان، مصر و سوریه قرار گرفته است.
قطعا گسترش ضریب نفوذ اینترنت در ایران و ارتقای سطوح دسترسی ایرانیان به وب ارزان و پرسرعت ،‌می تواند باعث ایجاد کسب و کارهای جدید ،‌رونق اطلاع رسانی دیجیتالی و حضور گسترده تر ایران در جامعه اطلاعاتی یک و نیم میلیاردی اینترنت در دنیا شود.
اشتیاق و علاقه ایرانیان به استفاده از تور جهان گستر امروزه بیش از پیش افزایش یافته است و به سمت حرفه ای شدن پیش می رود. اگر پیش تر اینترنت برای دانلود فایل های موسیقی و مشاهده برخی تصاویر در بین ایرانیان در قشرهای مختلف جذابیت داشت ،‌امروزه سایت های خبری ‌،تجاری و حتی علمی متعددی توسط ایرانیان در وب راه اندازی شده که منجر به تبادل اطلاعات در سطحی عالی و منجر به ایجاد گردش مالی ارزی بین ایران و کشورهای دیگر شده است . این در حالی است که گرداننده گان برخی از این سایت های موفق در دهه دوم یا سوم عمر خود به سر می برند. کارآفرینی دیجیتالی (digital entrepreneurship)‌ که در بین ایرانیان در حال افزایش است نویدی ارزنده به گسترش کسب و کارهای اینترنتی موفق برای ایران زمین است. فرصتی که جامعه اطلاعاتی بیست میلیونی ایران در اختیار فعالان کسب و کار تحت وب می دهد را نباید به راحتی فراموش کرد. اکنون در ایران اینترنت رسانه ای است که قریب به بیست میلیون مخاطب انلاین دارد. تفاوت این مخاطب با مخاطب رسانه ای مانند تلویزیون ان است که این مخاطب سواد دارد ،‌ آگاهی دارد و به دنبال اطلاعات است . نه ان که اطلاعات ناخوداگاه به سوی او شناور شود. این تمایز بزرگ ‌،‌برگ برنده اینترنت در قیاس با نسل های پیشین رسانه های جمعی است . شما برای مشاهده اطلاعات باید خود به دنبال اطلاعات باشید و جست و جو کنید و مثلا پیچی وجود ندارد که ان را بگردانید و اخبار به صورت صوتی و تصویری در اختیار شما قرار بگیرد. این اهتمام به دریافت اطلاعات دسته بندی شده معنی و مفهوم فوق العاده ای برای صاحبان رسانه ها دارد. برای انانی که می دانند چگونه می توانند از این پتانسیل بالقوه برای کسب درآمد و ارتباط اثربخش با این جامعه بزرگ استفاده نمود. جامعه بیست میلیونی کاربران ایرانی وب فرصتی است تا مسئولان با سازماندهی و هدایت بهینه این جامعه به سمت استفاده بهینه و حرفه ای تر از ابزارهای وب ،‌ بسیاری از حوزه های سنتی کشور مانند فرهنگ ،‌آموزش و هنر را با رویکردی دیجیتالی تقویت و احیا کنند.
اکنون فصل تابستان و اوقات فراغت میلیون ها دانشجو و دانش اموز ایرانی که شمار گسترده ای تعداد مخاطبان وب را تشکیل می دهند آغاز شده است . آیا پایگاهی وجود دارد که برای هدایت و اموزش و سرگرمی این تعداد جوان ایرانی روز به روز برنامه آنلاین در اختیار داشته باشد و ان ها را به این جامعه عرضه کند ؟‌ آیا رسانه های رسمی کشور توانسته اند پایگاه های ارزنده و موفق داخلی و خارجی را برای استفاده این قشر و تقویت زیربنای آگاهی و ارزش گذاری به وقت این افراد در وب گردی ،‌ معرفی کنند ؟‌
متاسفانه پاسخ این دو سوال کوچک خیر است !‌ دلیل ان را باید در بی برنامه گی کشور در فراهم کردن یک پرتال ملی علمی یا سرگرمی یا هنری یا آموزشی دانست که بتواند خیلی از نیازهای مخاطبان فارسی زبان را در ایام بیکاری و فراغت پر کند. امری که توجه به ان باید از ارکان راهبردی چشم انداز بیست ساله کشور در حوزه فناوری اطلاعات باشد.
امید است با توجه به ابلاغیه اصل 44 قانون اساسی و لزوم ممتاز شدن ایران در مولفه های مرقومه در چشم انداز ایران 1404 ،‌ توجه عمیق و اصولی و فوری به نیازهای جامعه اطلاعاتی بیست میلیونی ایران بتواند زمینه بالندگی و رشد کشور را در عرصه های مختلف با توجه به ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات فراهم کند.