له سیه در ابتدا سعی کرد از ابزار آنلاینی که برای کمک به کودکان مبتلا به اوتیسم طراحی شده است، کمک بگیرد.
ارسلان شهلا- جان لهسیه (John LeSieur)، پس از مشاهده علایم بیماری اوتیسم (در خود ماندگی) در نوهاش زاخاری، مرورگری را طراحی کرد که وب را فیلتر میکند و آن را به شکل سادهتری در میآورد تا در هنگام کار در اینترنت، خطر کمتری زاخاری را تهدید کند.البته انتظار نمیرود این مرورگر در مورد همه کودکان مبتلا به اوتیسم جواب بدهد، چون الگوی تواناییها و اختلالات در مورد هر شخص گوناگون است. با این وجود آموزشگران دانشآموزان در خود فرو رفته به این نرمافزار علاقه پیدا کردهاند.
له سیه در زمینه تجارت نرمافزار فعالیت میکند و از این رو، هنگامی که دریافت کامپیوتر برای نوه 6 سالهاش تقریبا هیچ استفادهای ندارد، انگیزه زیادی برای تغییر این وضعیت پیدا کرد. زاخاری که از بیماری در خودفروماندگی رنج میبرد، از امکانات گوناگون کامپیوتر کلافه میشود.
له سیه در ابتدا سعی کرد از ابزار آنلاینی که برای کمک به کودکان مبتلا به اوتیسم طراحی شده است، کمک بگیرد. اما چیز دندانگیری پیدا نکرد. بنابراین خودش به ساخت ابزاری مخصوص به نام «مرورگر زاک مخصوص کودکان در خود فرو رفته» دست زد. وی به افتخار نوهاش زاخاری قصد دارد این نرمافزار را به صورت رایگان منتشر کند.
تلاش له سیه یادآور این مساله است که با وجود اینکه وب بخش بزرگی از ارتباطات و فرصتهای آموزشی افراد مبتلا به اختلالات شناختی را تشکیل میدهد، از طرف دیگر میتواند به ناتوانیهای این افراد دامن بزند.
اینترنت امن
مرورگر زاک کاربری با کامپیوتر را آسان میکند. این مرورگر دسترسی به بسیاری از وب سایتها با مضامین خشونتآمیز، جنسی و به طور کلی مربوط به بزرگسالان را مسدود میکند و در مقابل سایتهایی را ارایه میکند که از بازیهای آموزشی، موسیقی، تصاویر ویدیویی و سرگرمیهای مجازی رایگان برخوردارند.
سایر نرمافزارهای مخصوص کودکان نگرش بوستان محصور (Walled Garden)، را دنبال میکنند که طی آن، خدمات اطلاعاتی اختصاصی یا محدودی به کاربران ارایه میشود.در واقع Walled Garden روشی برای انحصاری کردن یک سیستم اطلاعاتی است که نقطه مقابل دسترسی آزادانه کاربران به اینترنت است. اما مرورگر له سیه یک گام جلوتر از آن است. این مرورگر اختیارات کودکان در کاربری با کامپیوتر را - که از تعداد قابلیتهای گوناگون گیج میشوند – کاهش میدهد.
برای مثال مرورگر زاک کلیدهای جانبی کیبورد مانند کلید Print Screen یا راست کلیک ماوس را غیرفعال میکند.کودکانی که از مرورگر زاک بهره میبرند، آیکونهایی بزرگتر از اندازه معمول، مثل آیکون بزرگ توپ فوتبال را میبینند. مرورگر زاک همچنین تبلیغات و سایر برنامههای تحت فلش را حذف میکند تا حواس بچهها پرت نشود.
له سیه میگوید: ما سعی کردهایم از سایت های خشونتآمیز، پیچیده و یا سایتهایی که پس زمینه سیاه و تاریک بیش از حدی دارند، دوری کنیم، چون همه اینها به عزت نفس مربوط میشود. اگر این مضامین از کنترل خارج شوند، کودکان سرخورده میشوند.
مرورگری برای زاخاری
اوتیسم به طور کلی تواناییهای ارتباطی افراد را تحت تاثیر قرار میدهد. این در حالی است که زاخاری به دلیل ناتوانیاش، اصولا کم حرف میزند. اما امانوئلا، مادر زاخاری میگوید که فرزندش قادر است خودش مرورگر زاک را باز کند و به وسیله آن به آهنگ گوش دهد، معما حل کند و کارهایی را انجام دهد که همیشه به آنها علاقه داشته، ولی قادر نبوده در دنیای آنلاین آنها را انجام دهد.
شاید محسوسترین تغییر در زاخاری این است که با وجود واکنش پرخاشگرانه در برابر تلویزیون، او دیگر سعی نمیکند به کامپیوتر آسیب وارد کند.
له سیه در طراحی مرورگر زاک با متخصصان بیماری در خود فرورفتگی مشورت نکرده است. او که شرکت نرمافزاری کوچکی به نام People CD را مدیریت میکند، مرورگر زاک را به طور خاص برای پاسخ به نیازهای زاخاری طراحی کرده است.
اما له سیه پس از بازخورد مثبت از سوی نوهاش متوجه شد که این برنامه احتمالا برای سایر کودکان مبتلا به اوتیسم هم مفید خواهد بود. له سیه قصد دارد به دنبال نظرات مثبت اولیه، قابلیتهای مرورگر زاک را افزایش دهد و به والدین هم اجازه دهد که محتویات جدیدی را در فهرست این مرورگر اضافه کنند. طیف گسترده اوتیسم
متخصصان اوتیسم متعددی از دستاورد له سیه ابراز خوشحالی کردهاند، در حالی که بینتیجه بودن تلاشهای قبلی له سیه برای بهبود مشکل در خود فرورفتگی زاخاری، برای متخصصان تعجب آور نبود.
از این گذشته بیماری اوتیسم چنان طیف گستردهای دارد که یک الگوی توانایی یا ناتوانی خاص در یک بیمار مبتلا به اوتیسم ممکن است عکس بیمار دیگری باشد.
به بیان دیگر طراحی نرمافزاری که طیف وسیعی از کودکان مبتلا به بیماری اوتیسم را در بر بگیرد، انتظار زیادی است و شاید مرورگر زاک سود چندانی برای بچههای در خود فرو رفته دیگر نداشته باشد.
دایان زگر (Dianne Zager)، مدیر مرکز آموزش و تحقیقات اوتیسم در دانشگاه Pace در نیویورک میگوید: نگرش له سیه برای محدود کردن عوامل حواس پرتی و استفاده نرمافزاری برای تقویت حس استقلال و اعتماد به نفس، ایده تحسینبرانگیزی است. برخی از نقاط وب از محتویات انحرافی بسیاری برخوردار است که این امر میتواند دست و پای کودکان کم صحبت برای تفکر و بحث در مورد اطلاعات مورد نظر را ببندد.
ایستادن روی پای خود
ناگفته پیداست که دنیای وب برای کودکان در خود فرومانده بیثمر است. به گفته جیمز بال (James Ball)، مشاور آموزشی اوتیسم، بسیاری از بچهها از کار در Webkinz و بازی با حیوانات اهلی مجازی لذت میبرند. همچنین بچههای دیگر اتاقهای چت و ارسال پیام فوری را به عنوان راههای کم استرستری برای ایجاد روابط اجتماعی به جای صحبت رودررو تلقی میکنند. کریس واسک (Chris Vacek)، مدیر نوآوری ارشد مرکز آموزش تخصصی Heartspring بر این باور است که مرورگر زاک ابزار نادری است که دامنه گستردهای از دانشآموزان مبتلا به اوتیسم را در برمیگیرد. واسک قصد دارد مرورگر زاک را در مرکز تخصصی Heartspring به کار گیرد.
یکی از مزیتهای بزرگ مرورگر زاک، رایگان بودن آن است، در حالی که بسیاری از فناوریهای حمایتی بیش از 5 هزار دلار هزینه دارند و تنها تحت دستگاههای مخصوصی اجرا میشوند.
واسک که خود فرزندی مبتلا به اوتیسم دارد، میگوید: مرورگر زاک به طرز قابل توجهی توانایی کودکان در انجام مستقل کارها را افزایش میدهد.