همواره رشد اقتصادی و توسعه پایدار در گرو زیرساخت‌های ارتباطی بوده که این ساختارهای زیربنایی در گذشته از طریق احداث بزرگراه‌ها، شبکه ریلی، احداث فرودگاه‌ها و بنادر انجام می‌گرفت اما امروزه برقراری یک شبکه پرقدرت اینترنت و ایجاد بستر سریع تبادل اطلاعات ضامن اصلی رشد اقتصادی در قرن بیست و یکم به حساب می‌آید.



مسعود ریاضیات - رییس انجمن شرکت‌های اینترنتی - در گفت‌و‌گو با خبرنگار فن‌آوری اطلاعات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با بیان این مطلب اظهار کرد: همانطور که در گذشته، دولت‌ها اعتبارات وسیعی برای ایجاد ساختارهای زیربنایی در نظر می‌گرفتند و جاده‌های احداث شده را تقریباً رایگان (یا با عوارض بسیار ناچیز) در اختیار بخش‌های اقتصادی قرار می‌دادند، اکنون نیز باید همان سیاست درمورد شبکه اینترنت به اجرا گذاشته شود.

او ادامه داد: یعنی شبکه وسیع فیبر نوری تمام نقاط دور و نزدیک مملکت را بپوشاند و بستر انتقال اطلاعات سریع را فراهم آورد و این بستر با هزینه بسیار ناچیز و حتی با یارانه در اختیار بخش‌های مختلف اقتصادی اعم از تجارت، بانکداری، خدمات و غیره قرار بگیرد.

وی گفت: متأسفانه ملاحظه می‌شود که این امر مهم در برنامه‌های کلان دولتی نادیده گرفته شده است. در سال 1372 ایران دومین کشور خاورمیانه بود که به اینترنت متصل شد ولی امروزه از تمامی کشورهای منطقه به جز عراق و افغانستان عقب‌تراست.

ریاضیات با بیان اینکه در سال 1381 فقط 1/1 درصد تولید ناخالص ملی به اینترنت و IT اختصاص داده شد که آنهم در سالهای اخیر به کلی برچیده شده است، ابراز داشت: در سالی که پشت سر گذاشتیم، حدود 300 هزار پورت اینترنت پرسرعت فعال داریم، در حالیکه طبق برنامه پنج ساله چهارم توسعه باید تعداد یک و نیم میلیون پورت ایجاد می‌شد.

به گفته این کارشناس این کمبود در حالی چشم‌گیر می‌شود که به دلیل فرهنگ بالا و هوشیاری سرشار ایرانیان، آمارهای غیر رسمی اعلام می‌دارد که بیش از 18 میلیون کاربر اینترنت در مملکت وجود دارد، با این حال ضریب نفوذ اینترنت در ایران حدود 24 درصد است.

او گفت: اخیراً اعلام شده که قرارداد خرید اینترنت از پروژه فالکون به مبلغ 85 میلیون دلار برای مدت 15 سال به امضاء رسید که ظرفیت اینترنت کشور را بسیار افزایش خواهد داد ( تا 156 STM یا حدود 24 گیگابایت)؛ جای شکرش باقی است، زیرا لااقل ما را از وابستگی محض به خط فیبر دریائی جاسک - فجیره رها می‌سازد.

ریاضیات ادامه داد: ولی سؤال اینجاست که با موقعیت جغرافیائی بسیار ارزنده‌ای که کشور ایران دارد و می‌تواند گذرگاه اینترنت برای بسیاری از کشورهای منطقه باشد و از این راه درآمد کسب کند، چگونه است که ما فقط خریدار و مصرف‌کننده هستیم و در یک چنین پروژه بزرگ بین‌المللی مشارکت نداریم، درحالیکه از کشورهای عربستان و امارات که بگذریم، حتی کشورهایی که از لحاظ اقتصادی ضعیف‌تر از ایران هستند نظیر سوریه، اردن، پاکستان، لبنان و مراکش در اینگونه پروژه‌ها شریک هستند.

وی با تاکید بر اینکه مدیریت اینترنت کشور کمبودهای فراوان دارد ابراز کرد: بی‌برنامگی و یا اجرایی نشدن برنامه‌های مصوب قبلی از یک‌طرف و تداخل وظایف ارگان‌های ذیربط ( شرکت‌های زیرساخت و فن‌آوری اطلاعات و سازمان تنظیم مقررات) که همگی وابسته به وزارت ارتباطات هستند از طرف دیگر به این نابه‌سامانی دامن زده است.

این کارشناس تاکید کرد که سازمان تنظیم مقررات که یک ارگان سیاست‌گذار و کنترل‌کننده در سطح کلان است، به اداره کل صدور پروانه و مجوز تبدیل شده است. در صورتی که صدور پروانه و مجوز اصولاً باید توسط اتحادیه‌ها و انجمن‌های صنفی صورت بگیرد.

وی با بیان اینکه شرکت زیرساخت در وظایف سازمان تنظیم مقررات دخالت می‌کند و خود برگزار کننده مزایده‌ها و مناقصه‌ها می‌شود تاکید کرد که این سازمان به بهانه‌های مختلف در کار شرکت‌های خصوصی فعال در بخش تلفن اینترنتی دخالت و بار دیگر انحصار و نیمه انحصار به وجود می‌آورد و هزینه تلفن اینترنتی را به یکباره به چندین برابر افزایش می‌دهد.

او با تاکید بر اینکه اینگونه سیاست‌ها باعث شده که بخش خصوصی در صنعت اینترنت بسیار آسیب‌پذیر شود و در عمل سرکوب گردد گفت: توقف طرح تکفا ( توسعه کاربری فن‌آوری اطلاعات ) و حذف اختصاص اعتبار جهت توسعه کاربری IT باعث بزرگ‌تر شدن شکاف عقب‌ماندگی ایران در کاربری فن‌آوری اطلاعات شده است.

رییس انجمن شرکت‌های اینترنتی ادامه داد: مقایسه کنید که در کشوری نظیر مالزی، هم‌اکنون اینترنت پرسرعت در اکثر هتل‌ها و مراکز گردشگری به‌صورت رایگان در اختیار عموم است، حتی در اتوبوس‌های شهری اینترنت پرسرعت Wimax به طور رایگان در اختیار مسافران است یا در فرودگاه‌ها، رستوران‌ها و اکثر مراکز عمومی Hotspot استفاده از اینترنت به آسانی میسر می‌باشد. حال کشور خودمان را در نظر بگیرید که در روزهای پایانی سال، اکثر خودپردازهای بانک‌ها به دلیل عدم ارتباط با مرکز قطع هستند.

وی ادامه داد: به سایت‌های اینترنتی بانک‌ها به سختی می‌توان مراجعه کرد و مردم به اجبار و در این ترافیک سنگین باید رهسپار شعبه‌های بانکی شوند یا وقتی کابل فجیره - جاسک صدمه می‌بیند به یکباره اینترنت مملکت مختل می‌شود و باید پرسید جوابگوی این نابه‌سامانی‌ها کیست؟ عدم مدیریت یکپارچه باعث می‌شود که هیچ ارگانی به تنهائی جوابگو نباشد و هرکس گناه را به گردن دیگری بیندازد.

او با بیان اینکه در جایی پیشنهاد دادم که یک بخش مناسبی از بودجه واردات بنزین را به توسعه اینترنت اختصاص دهید و طرح تکفا را مجدداً احیا و کمک کنید تا تجارت الکترونیک، بانکداری الکترونیک، دولت الکترونیک، آموزش الکترونیک و غیره در کشور رشد یابد و در اینهمه ترافیک و رفت و آمد اتومبیل‌ها و هدر رفتن بنزین، وقت و انرژی صرفه جوئی کنید، گفت: باور کنید که در این صورت سهمیه‌بندی بنزین دیگر لزومی نخواهد داشت.

این کارشناس خاطر نشان کرد که وزارت ارتباطات و ارگان‌های زیرمجموعه آن باید سودآوری را کنار بگذارند و اینترنت را به چند برابر قیمت خریداری شده تحویل در مرز به مردم این مرز و بوم تحمیل نکنند.

رییس انجمن شرکت های اینترنتی در پایان گفت: اینترنت یک ابزار لوکس نیست که فقط برای ای‌میل و بازی و سرگرمی و امثال آن به کار گرفته شود. اینترنت بستر رشد و تعالی اقتصادی است و باید همان سیاستی را در مورد آن بکار گرفت که درمورد جاده‌ها، راه‌آهن و خطوط هوائی در نظر گرفته می‌شود.